Janwillem van de Wetering

Op zoek naar het ongerijmde

Janwillem van de Wetering werd beroemd als schrijver van Grijpstra en De Gier. Maar hij debuteerde in 1971 met De Lege Spiegel, een boek over zijn ervaringen in een Japans zenboeddhistisch klooster eind jaren vijftig. Hij zat daar tegelijk met de Amerikaanse beatdichter Gary Snyder. In de Verenigde Staten werd het boek dan ook positief ontvangen als een authentiek verhaal van een zoeker, een zenstudent zonder enige bekeringsdrift. Maar in Nederland werd de schrijver aanvankelijk nauwelijks opgemerkt.

Dat veranderde toen in 1975 ‘Het lijk in de Haarlemmer Houttuinen’ en ‘Buitelkruid’ verschenen. Deze markeerden het begin van een serie politieromans die in ongekend hoge oplages werden verkocht. Van de Wetering werd een graag geziene gast in radio en televisieprogramma’s en werd veelvuldig geïnterviewd voor kranten en tijdschriften. Het publiek was gefascineerd door de schrijver die ook zakenman was, gewezen politieman en die woonde in een zengemeenschap in een afgelegen streek in Amerika.

Collectie / Archief : Fotocollectie Anefo Reportage / Serie : Opname film “Grijpstra en de Gier” Beschrijving : Rijk de Gooyer en Rutger Hauer (rechts) Datum : 21 mei 1979

In de jaren tachtig verloor hij zijn status als bestsellerauteur. Van de Wetering hield niet op met schrijven en publiceerde een biografie over zijn grote voorbeeld Robert van Gulik. Ook maakte hij beelden van gevonden hout en ander restmateriaal, die hij zo nu en dan tentoonstelde. Hij is een van de schrijvers die geïnterviewd is in het overzichtswerk The writers brush van Donald Friedman (recensie in NRC, 29-8-2008). In 2000 verscheen zijn bundel Zuivere Leegte, met daarin essays waarin hij als respectloze zenleerling terugkijkt op zijn leven met zenboeddhisme. In 2004 leefde de belangstelling voor zijn werk nog een keer op dankzij de televisieserie Grijpstra en De Gier (RTL) en de documentaire To infinity and beyond(BOS).

Artikelen, lezingen, media
In het Rotterdams jaarboekje van 2015 verscheen een artikel over de Rotterdamse jeugd van Janwillem van de Wetering. In de Parelduiker (voorjaar 2019) schreef ik een artikel over de ontwikkeling van zijn schrijverschap. In datzelfde jaar gaf ik daarover een lezing aan studenten van het Centre for buddhist studies van de Universiteit van Gent. Bij het verschijnen van de biografie in 2021 was er de volgende aandacht in de media:

  • Marita de Jong van het Biografieportaal las het boek met plezier en schreef een mooi verslag van het gesprek dat we erover hadden: De eeuwige buitenstaander→ (24 juni 2021)
  • Een gesprek met Chris Vemer op Radio Rijnmond, programma ‘Chris Natuurlijk’ (3 juli 2021)
  • De Nederlandse journalist Willem Meiners, biograaf van de Amerikaanse president Harding, woont in Bangor, Maine en schreef over Van de Wetering in The Dutch Touch.
  • Op vrijdagmiddag 2 juli was er een boekpresentatie in boekhandel Donner in Rotterdam. Uitgever Gerolf ’t Hooft interviewde Marjan Beijering over de totstandkoming van de biografie en de levensloop van Van de Wetering, een weergave daarvan is hier→ te zien.
  • De online boekpresentatie vond plaats op het meditatieplatform 30NOW→ op 7 juli 2021.
  • Recensie van Erik Hoogcarspel het Boeddhistisch Dagblad en van Jeanette Vos op Zen.nl
  • Zen in de pod over Janwillem van de Wetering, een podcast van Zencentrum Amsterdam.

Universiteit Gent, Centre for Buddhist Studies.
Permanent Training in Buddhist Studies (PTBS)

03.04.2019 Marjan Beijering (Geschiedenislab, The Netherlands)

Fame Gets to your Head: Janwillem Van de Wetering in Amsterdam, 1966-1975

Speaker Marjan Beijering studied social history in Rotterdam and is an independent historian (www.geschiedenislab.nl). She is working on the biography of Janwillem van de Wetering.

Among Buddhists Janwillem van de Wetering is probably still famous for his book The Empty Mirror, his account of his year and a half stay in a Zen monastery in Japan. The book was published in 1973 in the United States and became an immediate success. Although the book was published in 1971 in the Netherlands, he only became well known here after his success overseas. With the detective novels featuring the duo Grijpstra en de Gier Van de Wetering became a celebrated and bestselling author whose novels were read not only in The Netherlands, but also widely abroad. On a recent list of best-selling Dutch writers abroad, he is still number 7 in the top ten.

In this lecture I would like to share with you the dualism in his life. Janwillem van de Wetering moved to Maine in 1975. There he died on July 4, 2008, at the age of 77. The message of his death appeared in Dutch newspapers as well as in The Guardian, The New York Times and Der Spiegel. He was known as bestselling author, adventurer and philosopher – more than as a Buddhist.