Peter – Weblog Janwillem van de Wetering

DINSDAG 25 JUNI 2013

Op 7 februari 2013 is Walter Nowick overleden. Nowick was lange tijd de zenmeester van Janwillem van de Wetering en figureert in de zenboeken onder de naam Peter.

 ‘Zenmeesters, in mijn voorstellingsvermogen, waren kleine Japanse priesters, met glimmende kale schedels en borstelige wenkbrauwen, gekleed in grijze kimono’s. Peter had een ribbeltjesjasje aan en een broek met bobbelknieën.‘

Walter Nowick werd geboren in 1926 op Long Island. Hij was het zesde kind van Russische ouders en had een groot muzikaal talent. In 1945 kwam hij als Amerikaanse soldaat in Japan terecht. Daar raakte hij diep onder de indruk van de verwoestingen die de oorlog aanrichtte. Eenmaal terug in Amerika verdiepte hij zich in de cultuur van het Verre Oosten en begon hij te mediteren bij het First Zen Institute in New York. In 1950 keerde hij terug naar Japan. Hij gaf er muzieklessen in Kyoto en studeerde er zen in het Daitoku-ji klooster. Daar leerde hij in 1958 Janwillem van de Wetering kennen, die anderhalf jaar in het klooster zou verblijven.

Morgan Bay ZendoIn april 2012 woonde Walter Nowick nog steeds vlakbij de Morgan Bay Zendo. Het was een bijzondere ervaring om iemand te ontmoeten die ik tot dan toe alleen kende als romanfiguur. Nowick was inmiddels oud en nogal in de war, maar hij had nog steeds een stevig postuur en begroette me hartelijk. Ik vroeg hem naar zijn tijd in Japan in de hoop dat hij daar nog goed over zou kunnen vertellen. Er kwamen vooral flarden van herinneringen bovendrijven. ‘It was wonderful,’ zei hij. ‘Kyoto was beautiful. I loved the teacher Goto Zuigan Roshi, I loved the other priests that were with him in the temple. And then I met other Japanese people. I got to know many friends. ‘ Hij herinnerde zich Janwillem van de Wetering vaag, zei dat hij het allemaal te lang geleden was.  ‘I would have to sit and sit and sit.’

Nadat hij in 1965 Japan verliet, kreeg hij kreeg al snel een eigen groep volgelingen in Maine. Het was de tijd van de back to the land beweging, waarin hoogopgeleide Amerikanen afstand namen van de consumptiemaatschappij en probeerden zo autonoom mogelijk te leven. De Moonspring Hermitage verbouwde zelf groente en hield koeien, varkens, kippen, eenden en ganzen. Fysieke arbeid werd afgewisseld met intensieve meditatieperiodes.

Walter NowickNowick maakte het zijn studenten niet gemakkelijk. Hij eiste gehoorzaamheid. Het werk moest gedaan worden zoals hij dat wilde en als het niet goed was moest het overnieuw, ook als het inmiddels middernacht was. Hij daagde zijn studenten uit, vernederde hen. Dat was allemaal bedoeld om hen duidelijk te maken dat er hun ego er niet toe deed, maar hij ging daarin zo ver dat de weerstand tegen zijn methodes snel toenam. Studenten werden door hem weggestuurd en daarna volkomen genegeerd, of ze gingen zelf weg.

Nowick trok zich in 1985 terug als zenleraar. Hij deed dat door middel van een kort briefje waarin hij schreef dat hij was gaan inzien dat muziek het belangrijkst voor hem was, en dat hij om die reden geen leraar meer kon zijn.  Een aantal jaren later werd de Moonspring Hermitage omgevormd tot Morgan Bay Zendo. Er woont niemand meer, maar er wordt wekelijks gemediteerd en er vinden er regelmatig activiteiten plaats. Janwillem van de Wetering is na zijn dood herdacht in de zendo. Dit voorjaar zal er een herdenkingsbijeenkomst zijn voor Walter Nowick.