Eerlijkheid en humor – Weblog Janwillem van de Wetering

DINSDAG 25 JUNI 2013

‘Voor wie het leven in de werkelijkheid vreest is er, zoals bekend, de uitweg van een leven in de kunst’, schrijft Hans Goedkoop in zijn bundel Een verhaal dat het leven moet veranderen. Volgens hem veranderde de literatuur na 1968, literatuur was niet langer een spiegel van de werkelijkheid. Het leek erop dat schrijvers niet langer uit de voeten konden met wat ze om zich heen zagen. Alsof er onder al het maatschappelijk lawaai eigenlijk niets te zien was. Je zou zeggen dat het geen toeval is dat De Lege Spiegel in die jaren verscheen -in 1971. In dat boek beschrijft Van de Wetering zijn ervaringen in een zenklooster eind jaren vijftig in Kyoto. De titel verwijst naar het (te verwerven) inzicht dat niets reflecteert, dat er niets is dat kan weerspiegelen. Het boek deed in Nederland niet veel maar kwam in de Verenigde Staten op de leeslijst van boekenclubs te staan en werd daar een succes.

MaineIn Nederland werd Van de Wetering een beroemdheid na het verschijnen van zijn eerste Grijpstra en De Gierroman, Het lijk in de Haarlemmer Houttuinen (1975). Kort daarna emigreerde hij naar Maine. Van de Wetering verkoos leven in de zengemeenschap daar boven het hectische leven als zakenman en schrijver in Amsterdam. Hij ging wel door met het schrijven van Grijpstra en de Gierromans, gebaseerd op zijn werk bij de vrijwillige politie in Amsterdam. Via het postkantoor van Surry hield hij contact met zijn uitgevers en met vrienden en kennissen. Zo nu en dan reisde hij naar Nederland om te praten met de pers of om onderzoek te doen voor een nieuw boek.

Die reizen waren ook een bron van inspiratie. In zijn verhalen beschrijft hij soms hoe hij op de luchthaven of in het vliegtuig bij mensen tegenkwam die hem een goede tip of een interessant verhaal aan de hand deden. Zo kwam hij op het idee om grond te kopen en te verkopen in Maine, en ontmoette hij de Indiase goeroe Baba aan wie hij een verhaal wijdde in Zuivere Leegte. Alles is toeval, maar het is een vorm van levenskunst om kansen en mogelijkheden die voorbij komen ook daadwerkelijk te benutten.

Janwillem van de Wetering Lezers leerden Janwillem van de Wetering kennen als schrijver, motorrijder, politieman, zakenman, avonturier, boeddhist. Zelf relativeerde hij die rollen voortdurend.  Nog steeds is het lastig om te achterhalen wat echt gebeurd is en wat hij verzon. De werkelijkheid maak je zelf, dat was wat de Indiase goeroe Nisargadatta, zijn grote held, hem leerde:  The search for Reality is the most dangerous of all undertakings, for it destroys the world in which you live.

In Portland is een kleine boekhandel die gespecialiseerd  is in thrillers en detectives: The Green Hand. De eigenaresse probeert het werk van Janwillem van de Wetering op voorraad te houden omdat ze een klantenkring heeft met een aantal verstokte fans. Zelf waardeert ze de eerlijkheid en humor in zijn boeken. Eerlijkheid en humor, daarmee kun je de werkelijkheid te lijf.